Igłoterapia – suche igłowanie

Suche igłowanie (bo tak można przetłumaczyć nazwę dry needling) w ostatnich latach coraz bardziej zyskuje na popularności. Jest jedną z metod używanych podczas zabiegów masażu oraz w fizjoterapii

Nazwa igłoterapia – pochodzi od narzędzia, którym wykonuje się zabieg. Do mięśnia jest wbijana igła akupunkturowa używana w tradycyjnej akupunkturze i medycynie chińskiej przez którą zostaje rozluźnione pasmo mięśniowo-powięziowe oraz zostają dezaktywowane punkty spustowe.

Historia powstania zabiegu igłoterapii

Pierwsze doniesienia o zastosowaniu igły w celach leczniczych pojawiły się w połowie XX w. Ówcześni terapeuci zauważyli, iż mięśniowo-powięziowe punkty spustowe ulegają rozluźnieniu nie pod wpływem ostrzykiwania substancjami leczniczymi, ale od samego nakłuwania.

Technika igłoterapii powstała na podstawie opisanych przez Janet G. Travell (Amerykańska lekarka i badacz medycyny. Była osobistym lekarzem prezydenta Johna F. Kennedy’ego. Jedna z pierwszych badaczy zwróciła uwagę na koncepcję punktów spustowych jako przyczyny bólu mięśniowo-szkieletowego), technik terapii mięśniowo-powięziowych punktów spustowych (MTrP) za pomocą wstrzyknięć. Steinbroker (Steinbroker 1944), a później Travell (Travell 1968) wyszli w swoim rozumowaniu z założenia, że efekt terapeutyczny nie pochodzi od wstrzykiwanej substancji, a z faktu samego nakłucia napiętego pasma znajdującego się zwykle w otoczeniu mięśniowo-powięziowego punktu spustowego i uzyskania dzięki temu nakłuciu lokalnej odpowiedzi drżeniowej. Hong (Hong 1994) zwrócił także uwagę na znaczenie miejscowej odpowiedzi drżeniowej w obrębie napiętego pasma podczas terapii i wykazał, że to mechaniczne działanie igły w obrębie mięśniowo-powięziowego punktu spustowego jest ważniejsze niż stosowana substancja. Wyniki innych badań także pokazały, że terapia mięśniowo-powięziowych punktów spustowych przy zastosowaniu suchych igieł daje takie same wyniki jak terapia za pomocą wstrzyknięć (Cummings and White 2001, Ga et al. 2007).

Co to są punkty spustowe?

Są to miejsca wysokiego napięcia mięśnia w obrębie jego brzuśca często w formie zgrubień, które pod wpływem nacisku prowokują silny, promieniujący w inne rejony ból.

Punkty te zmieniają elastyczność i siłę mięśnia w którym są zlokalizowane powodując brak homeostazy w ciele.

Objawy punktów spustowych:

• ból często o charakterze promieniującym w inne obszary ciała
• drętwienie kończyn górnych jak i dolnych
• nadmierna wrażliwość na dotyk
• brak elastyczności w mięśniu
• sztywność mięśni

Czynniki które przyczyniają się do powstawania punktów spustowych:

• Wady postawy (skolioza, pogłębiona lordoza lędźwiowa)
• siedzący tryb pracy
• Garbienie się
• Stres który wpływa na napięcie układu nerwowego
• Długotrwałe utrzymywanie tej samej pozycji
• Wielokrotne powtarzanie tej samej czynności
• Nieprawidłowe wzorce ruchowe
• Dysproporcja siły mięśniowej
• Ucisk na korzenie nerwowe, którego przykładem jest rwa kulszowa lub rwa barkowa.

Jak działa zabieg igłoterapii?

Igłoterapia polega na wkłuciu do mięśnia cieniutkiej igły akupunkturowej, bez żadnego leku, w celu zmęczenia, a przez to rozluźnienia napiętego pasma mięśniowego.

Co możemy odczuwać w ciele po zabiegu prawidłowego wykonania igłoterapii?

• ból średniego nasilenia który może utrzymywać się do 3 dni po zabiegu
• uczucie osłabienia
• senność
• zwiększona potliwość
• lekkie zawroty głowy
• mogą wystąpić siniaki lub pęknięte naczynka krwionośne ( które szybko się goją)

Reakcje te mają charakter krótkotrwały, mijają po pierwszej nocy po zabiegu, lub na drugi maksymalnie trzeci dzień. Bardzo rzadko zdarza się nakłucie naczynka z którego może wyjść kilka kropel krwi.

Suche igłowanie zabiegiem bezpiecznym. Lecz trzeba pamiętać o kilku zasadach jeśli chcesz się wybrać na taki zabieg.

Wskazania do zabiegu igłoterapii:

• rwa kulszowa
• rwa barkowa (zwana również zamrożonym barkiem)
• występowanie punktów spustowych
• drętwienie kończyn
• zespół ciasnoty podbarkowej
• łokieć golfisty lub tenisisty
• dolegliwości bólowe mięśni
• napięciowe bóle głowy
• migreny
• zbyt napięte mięśnie
• bóle kręgosłupa
• zespół cieśni nadgarstka
• mobilizacja blizn np. po operacji
• schorzenia ścięgien
• stan zapalny rozcięgna podeszwowego stopy

Z dużą skutecznością stosuje się również igłoterapię w terapii blizn, aby poprawić ich elastyczność i zwiększyć ślizg tkankowy. 

Przeciwwskazania do zabiegu igłoterapii

Jak wiadomo każdy zabieg ma pewne przeciwwskazania i nie można go wykonywać u niektórych pacjentów. Dlatego tak ważna jest część badania lekarskiego i wywiad z pacjentem przed przystąpieniem do zabiegu.

Do przeciwwskazań należą:

• choroby psychiczne
• alergia na nikiel
• zaburzona krzepliwość krwi
• infekcje skórne
• igłofobia
• stosowanie leków przeciwbólowych
• stany zapalne
• krwiaki
• żylaki ( tylko w miejscu występowania)
• obrzęki limfatyczne
• choroby zakaźne
• ciąża
• nowotwory

Igłoterapia a akupunktura

Bardzo często pacjenci mylą te dwa pojęcia, pomimo podobieństw takich jak wykonywanie zabiegu igłą, suche igłowanie nie ma nic wspólnego z akupunkturą i medycyną chińską.

W klasycznej akupunkturze dochodzi do nakłucia określonych punktów, leżących na przebiegu meridianów, którymi płynie energia życiowa chi co powoduje przywrócenie równowagi w ciele i swobodnego przepływu energii. 

W suchym igłowaniu chodzi natomiast o zainicjowanie lokalnego skurczu mięśnia (a przez to jego późniejszej relaksacji) i aktywacji hormonów (met-enkefalin), które wykazują działanie przeciwbólowe.

Często po zabiegu igłoterapii zalecamy masaż aby jeszcze bardziej rozluźnić ciało i zmniejszyć dolegliwości bólowe które mogą się pojawić tego samego dnia.

Patrycja Szajna

Nauczyciel jogi, fizjoterapeuta