Joga na detoks – hit czy kit?

Czy joga na detoks daje prawdziwe efekty? Podczas jogi nasze ciało może pozbywać się toksyn podobnie jak przy innych ćwiczeniach czyli zwyczajnie się pocąc. Jeśli spojrzymy głębiej to pewne asany mogą wspierać działanie jelit czy wątroby, a co za tym idzie ich detoksykujących funkcji.

Niektórzy nauczyciele twierdzą, że pozycje w skrętach takie jak Ardha Matsyendrasana – mogą oczyszczać organizm z toksyn –  BKS Iyengar opisał ich działanie ”podczas skrętu narządy jamy brzusznej zostają ściśnięte, co przyspiesza filtrowanie krwi i pomaga w gojeniu i oczyszczaniu tkanek.” W podobny sposób skłony do przodu ściskają narządy jamy brzusznej, więc tego typu pozycje mogą potencjalnie dawać te same korzyści. Pamiętajmy jednak, że niewiele mamy na to dowodów.

Jaka jest najlepsza praktyka jogi na detoks?

Tak naprawdę większość wpisów jakie przeczytałam dotyczących “jogi na detoks” sugerowały Bikram jogę. Bikram joga to 90 minutowa seria 26 pozycji hatha jogi wykonywana na salach w temperaturze 40°C.  Ciepło sprzyja detoksykacji, bo powoduje pocenie się, a pot usuwa toksyny z organizmu. Jednak inne badania mówią, że ilość produktów przemiany materii i toksyn eliminowanych przez pot jest niewielka w porównaniu z tym, czego organizm pozbywa się przez nerki i jelita. Kiedy się pocisz tracisz nie tylko wodę, ale także minerały, takie jak sód, potas, wapń i magnez — podobnie jak wodę należy je uzupełnić, w przeciwnym razie mogą wystąpić fizyczne reperkusje.

Joga na detoks, a układ limfatyczny 

Oprócz organów wydalania organizm ma również system „zbierania odpadów” – układ limfatyczny, który zbiera płyn z tkanek i zwraca go do krwiobiegu. Toksyny i nieczystości gromadzone przez układ limfatyczny nadal muszą zostać usunięte z organizmu przez wątrobę, nerki lub jelita. W przeciwieństwie do układu krążenia, w którym serce pompuje krew przez naczynia krwionośne, układ limfatyczny nie ma pompy limfatycznej. Zamiast tego jest uzależniony od ruchu i ćwiczeń. Joga wraz z większością ćwiczeń fizycznych, pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu naturalnych systemów detoksykacji organizmu poprzez wprawianie limfy w ruch.

Joga kładąca nacisk na głębokie oddychanie może wzmocnić to działanie. Niektóre badania pokazują, że joga może być korzystna w leczeniu obrzęku limfatycznego.. Ten stan to nagromadzenie płynu w tkankach, które występuje, gdy układ limfatyczny jest uszkodzony lub zblokowany. 

Detoks jogina to nie tylko asany

Tradycyjna joga wspomina również o praktykach – znanych jako shatkarmy lub shatkriya (oczyszczanie ciała) – które mają na celu oczyszczenie organizmu. Należą do nich netī (płukanie nosa), dhautī (oczyszczanie przewodu pokarmowego), naulī (samodzielny masaż narządów jamy brzusznej poprzez manipulację mięśni brzucha), kapālabhātī („oddech ognia”) i trāṭaka (patrzenie w punkt). Niektóre, w tym irygacja nosa, są czasami zalecane przez lekarzy osobom z pewnymi schorzeniami, takimi jak zapalenie zatok.

Joga dostarcza nam również narzędzi – takich jak uważność i samoświadomość – do usuwania „toksyn” z naszego życia emocjonalnie i energetycznie. 

Systemy detoksykacji organizmu są zaprojektowane tak, aby działały bez żadnych sił zewnętrznych. Regularna praktyka jogi, w tym energiczne asany i pranajamy jako część ogólnego planu detoksu, może pomóc w bardziej efektywnym działaniu naturalnego systemu detoksykacji.

Joga na detoks, czyli jakie pozycje wykonywać?

• Parivrtta Utkatasana (pozycja krzesła obrotowego)

Stań w Tadasanie (pozycja góry) ze złączonymi stopami lub rozstawionymi na szerokość bioder. Połóż ręce na biodrach. Przechyl miednicę do przodu, skieruj kość ogonową do tyłu i ugnij kolana. Pochyl się do przodu. Obróć się w prawo, tak aby lewy łokieć dotykał do prawego uda.Połóż ręce w Anjali Mudra (mudra modlitewna). Aby zwiększyć intensywność, umieść blok między udami. Wstrzymaj przez trzy do pięciu oddechów, zanim podniesiesz się z powrotem do Tadasany. Powtórz po drugiej stronie.

• Adho Mukha Svanasana (pozycja psa z głową w dół)

Dodanie trochę pracy brzucha do pozycji psa z głową w dół zwiększa intensywność, wytwarza więcej ciepła. Z pozycji psa z głową w dół podnosimy jedną nogę do góry. Z wydechem przechodzimy do przodu do Phalakasany (pozycja deski), przyciągając prawe kolano do brzucha. Wdech z powrotem do psa z głową w dół. Zrób wydech do pozycji deski, przyciągając prawe kolano do prawego łokcia. Wdech z powrotem do psa. Zrób wydech do pozycji deski, przyciągając prawe kolano do lewego łokcia. Wdech z powrotem do psa. Powtórz po obu stronach.

• Parivrtta Anjaneyasana (obrócona pozycja z wykrokiem):                               

Stań w Tadasanie (pozycja góry), pochyl się do przodu w Uttanasana. Zegnij kolana i połóż dłonie na macie po zewnętrznej stronie stóp. Cofnij lewą stopę na odległość, która pozwoli zgiąć prawe kolano, tak żeby prawy goleń był w pionie. Niech lewe kolano dotknie podłogi. Podnieś tułów do pozycji pionowej, wyciągając ręce w górę w kierunku nieba. Uważaj, aby lewy staw biodrowy nie opadł na podłogę. Podnieś się delikatnie przez staw biodrowy — w kierunku nieba — aby chronić chrząstkę i obrąbek stawu biodrowego. Połącz dłonie z Anjali Mudrę na wysokości klatki piersiowej i powoli przekręć się w prawo. Połóż lewy łokieć trochę poza kolanem. Trzymaj przez trzy do pięciu oddechów. Powtórz na obie strony. 

• Virabhadrasana II (Wojownik II):          

Warrior II zwiększa wytrzymałość i stymuluje do pracy narządy jamy brzusznej. Stań na macie w rozkroku. Obróć prawą nogę na zewnątrz o 90 stopni, a lewą do wewnątrz o około 30 stopni, pozwalając lewej stronie miednicy obrócić się wraz z nogą. Wyciągnij ręce na wysokość ramion, zwracając dłonie w dół. Ustabilizuj lewą stopę i zegnij prawe kolano pod kątem około 90 stopni, trzymając klatkę piersiową skierowaną do przodu.

Aby zwiększyć intensywność, obróć dłonie w stronę sufitu, jednocześnie przesuwając ramiona w dół. Trzymaj od trzech do pięciu oddechów, powtórz po obu stronach

• Dodaj do praktyki oddech ognia. Oddech Ognia jest formą pranajamy i jest powszechnie wykonywany jako część jogi Kundalini. Głównym celem tej techniki jest silny i mocny wydech, który wymaga napięcia mięśni brzucha. Wdech i wydech powinny mieć tę samą długość, bez przerw pomiędzy nimi (Kumbhaka). Wykonuj go w pozycji siedzącej. Może trwać od 30 sekund do 10 minut, w zależności od poziomu zaawansowania. 

Nie ma jednoznacznych dowodów na to, że joga wzmacnia detoks organizmu nie bardziej niż inne ćwiczenia fizyczne. Pamiętajmy, że pod przykrywką “detoksu” kryje się wiele kłamstw. Wszystko powinniśmy robić pod okiem kogoś kto się na tym zna, kto zleci badania i podejdzie do tematu holistycznie – dietą, ćwiczeniami itp. Jak dla mnie joga na detoks to trochę kit i naciąganie, a Ty co myślisz? 

Patrycja Ługiewicz

Founder, redaktor, autor